Avonturen
De boeken zijn niet meer verkrijgbaar, wel gratis als ebook te verkrijgen. Ben je geïnteresseerd stuur me dan een email via marjaruijterman@gmail.com. Alle verhalen die ik heb geschreven zijn hier te lezen. Hoop dat je er van geniet.
vrijdag 15 maart 2024
Jeugdvriendje gevonden
zondag 25 februari 2024
Dat moeten vrouwen niet doen!
Tien jaar geleden moest de kamer van mijn vader in het ouderencentrum worden leeggehaald. Hij had het vloerkleed van de vorige bewoner overgenomen maar nu moest het eruit. De klusjesman zou alvast een beginnetje maken omdat het zat vastgeplakt. "Nou".. zegt ie: "dat krijg je er zo niet uit, daar moet een professionele stoffeerder voor komen met een speciaal apparaat. Dat gaat zo'n 150 euro kosten". Een stagiaire verzorgster van pak weg negentien jaar loopt naar een hoekje en probeert te trekken. Zegt de klusjesman: "dat moeten vrouwen niet doen!" Trekt ze zo dat hele vloerkleed in één keer weg.
vrijdag 23 februari 2024
Ben jij het echt?
Tot mijn dertiende speelde ik met Sinie bij mijn oma en opa in Goor. Sinie en ik hadden veel fantasie en het was altijd feest als ik daar op vakantie was. Na mijn dertiende heb ik haar nooit meer gezien.
zondag 18 februari 2024
Noem me maar Mien
Kennen jullie dat, een aanval van nostalgie? Dat je in oude foto's duikt en allerlei gevoelens en geuren en herinneringen terugkomen die lang vergeten waren? Foto's die ik nooit eerder heb gezien of die me niet opvielen, die nu oplichten en hup een flits van het verleden roert mijn hart.
donderdag 15 februari 2024
Zwierige zwanen en lik op stuk
Vroeger leerde ik dat je gevat en adrem moest zijn: 'lik op stuk'. Zei de één dit, dan zei de ander dat... "Nou en toen zei zij... en toen zei ik dat... nou daar had ze niet van terug! Ik zeg... en ze zegt... en toen zei ik... nouuuuuu je had d'r gezicht moeten zien..." Ik kon het niet en ik wilde zo graag. Mijn Amsterdamse moeder zei: "Marja, je moet altijd de sterkste zijn en je niet laten kennen." Ze was er zo goed in en ze had de ander altijd tuk wat nog wel eens tot flinke conflicten kon leiden.
vrijdag 2 februari 2024
Meditatiegoeroe van vierennegentig
De ideale verkoper van Coolblue
Het geluid van mijn pc hield er ineens mee op dus zat met mijn handen in het haar. Heb hem al acht jaar en het is een heerlijk ding dus was nog niet van plan hem te vervangen. Van alles geprobeerd samen met de technische medewerker aan de telefoon maar nee... geen geluid, ook niet met koptelefoon of speakers. Dan toch maar een nieuwe PC kopen.
Dus hup naar Coolblue op de Zuidas om wat rond te kijken en keek mijn ogen uit. Wat een weelde en wat een technieken. Keukens die je kunt bedienen via wifi. Je eten in de oven doen, vanuit je werk de oven aanzetten en hup het eten is klaar. Camera's in je koelkast zodat je tijdens het boodschappen doen even kunt controleren wat je nog hebt. De mooiste tv's die aan de muur geplakt zitten en waar je als je niet kijkt kunst op projecteert zodat het lijkt alsof je een kunstwerk hebt hangen en je kunt elke dag een ander kiezen.
dinsdag 30 januari 2024
Wake up call of grote onzin?
Het schijnt dat ik wakker moet worden. Ik weet het, ben heel naïef... dat hoor ik vaker maar nu ben ik niet de enige die wakker schijnt te moeten worden... er zijn er meerdere die mij en alle anderen in mijn tijdlijn willen wekken. Heel lief maar oh neem mij niet mijn eigen Meryl Streep af en Tom, 'mijn' Tom Hanks en oh 'mijn' Oprah! Mensen waar ik zo'n vertrouwen in heb dat ze de goedheid zelve zijn. Nu vertellen ze me dat ze lid zijn van pedofiele netwerken die de ergste dingen doen met kinderen.
maandag 15 januari 2024
De Hoofdpot
Het Vrouwenhuis op de Nieuwe Herengracht was een prachtig pand... wel wat gestript maar de vrouwen maakten er wat van. Beneden een bar en boven vergaderruimtes en danszaal. Wat een rijkdom dat we daar zomaar gebruik van konden maken. Weet niet meer precies wat ik over deze periode heb geschreven.
Begon als actievoerster met mannen en vrouwen en dansten in 'gewone' dancings waar we uit werden geslagen. Mijn toenmalige vriendin en ik waren met zo'n tien jonge mannen en tja, wie verzorgde de koffie? Wij. De mannen gingen zich steeds vrouwelijker gedragen en draaiden pornofilms en dat voelde niet echt prettig. Ze hadden heftige marxistische discussies op universitair niveau en ik begreep er niets van met mijn afgebroken mavo dus zat er maar een beetje bij.
Na een tijdje vroegen de vrouwen van het COC: "wat moeten jullie toch met die mannen? Kom bij ons!" "We moeten de strijd toch samen voeren?" antwoordde ik nog wat timide maar ze nodigden ons uit voor een vergadering en zie: ik begreep alles dus stapte over naar de vrouwen. Ik kwam steeds vaker in het vrouwenhuis hoewel daar ook een flinke hiërarchie heerste. Een groep die zich Paarse September noemde had flink de paarse tuinbroek aan. Ik ook trouwens maar was wat verlegen. Vrouwen met lippenstift werden bijna geweigerd want dat was om mannen te behagen. Een paar vrouwen trokken zich daar niets van aan en kwamen in jurkjes en paardenstaarten en ik vond ze zeer stoer. Was ooit in een vrouwenkamp in Wales en daar mochten we geen elektriciteit gebruiken omdat het een mannelijke uitvinding was maar hier in het Vrouwenhuis kon dat gelukkig wel.
Aan de bar werkte Nellie Freida, een gezellige aardige vrouw waar ik niet bang voor was. Dus dat scheelde. Eén van de regels van de Paarse September was: geen orgasme want dan ben je resultaat gericht aan het vrijen. Ook dat ging me wat te ver... en ik vraag me af of ze zich er zelf aan hebben gehouden. Ik was niet zo van het vergaderen en danste liever en gezellig praten met iedereen en dat was volop mogelijk. Het gaf me denk ik een stoer gevoel dat ik ergens bij hoorde want ik had een flink minderwaardigheidscomplex en werd steeds radicaler. Van niet meer met je onderdrukker naar bed ging ik niet meer om met vrouwen die nog met mannen omgingen.
Op de Sociale Academie de Cicsa in de Kuiperstraat zaten we eerst in een gemengde groep, daarna in een vrouwengroep en bijna iedereen stapte over naar de vrouwenliefde. Voor sommigen was het een politieke keuze en voor sommige een ontdekking dat die mogelijkheid ook bestond.
Weet nog dat ik in het Handelsblad gebouw samen woonde met mijn Franse vriendin. Werd uitgenodigd voor een vrouwenfeest en de 'Hoofdpot' zoals ik haar noemde riep me bij zich: "Zeg, hebben jullie een relatie?" "Ja!" "Was jij al lesbisch of was het een politieke keuze?" "Ik was het al." Ze draaide zich meteen om. Zij had een politiek offer gebracht en ik genoot ervan en dat was toch wat minderwaardig.
Tijdens een demonstratie op politiebureau Lijnbaansgracht waar een paar medestrijdsters waren opgepakt riep ik één van de dienders toe dat hij een heel klein piemeltje had. Dat pikte hij niet en sloeg met zijn stok op mijn hoofd. Het bloed gutste eruit en hij bood me meteen een closetrol aan om het bloed te stelpen en zei: "Sorry!" Ik moest gehecht worden en dat was meteen mijn laatste actie. Ik had er genoeg van.
Een paar jaar later speelde ik saxofoon in een groepje en wie kwam binnen stappen? Eén van de aller strengste vrouwen van Paarse September. Ik schrok me dood maar het bleek een heel lief mens. Zo is dat vaak met mensen waar je bang voor bent. Als je ze beter leert kennen zijn het schatjes. Ach, het was een mooie, soms pijnlijke maar zeer interessante tijd en kijk er met plezier op terug. Heb geweldige vrouwen ontmoet die niet bang waren hun nek uit te steken.
Heb naderhand een aantal mannen die ik in die tijd negeerde of met boze blikken wegkeek mijn excuses aangeboden. Ze zeiden dat het wel meeviel. Heb na die tijd prachtige mannen ontmoet en verloor mijn vooroordelen. Heb politieagenten getraind die achter me aan renden in acties en we hebben er later hartelijk om gelachen en alles uitgepraat.
Je kan zeggen wat je wil maar uiteindelijk hebben we toch maar een hoop voor elkaar gekregen hoewel er zijn nog zoveel vrouwen die op dit moment ergens in de wereld onderdrukt worden dus er is nog een hoop te doen. Vrouwen krijgen nog steeds niet voor hetzelfde werk gelijk betaald als mannen dus ook hier is nog wat te doen. Toch als ik de jonge vrouwen van nu spreek zijn ze flink zelfbewust en laten zich niet in een hoekje drukken. Er is hoop voor de wereld.
Foto: vrouwenfestival in het Vondelpark. Geloof 1978. Ergens in het rechts van het midden zit ik boos te kijken.
vrijdag 5 januari 2024
Praters en luisteraars
Ben je een oeverloze luisteraar en durf je niet te zeggen: "Ho stop!" omdat dat zo egocentrisch lijkt? Luister je soms uren lang? Tijd om even naar binnen duiken en pas op de plaats maken. Als je dat wilt tenminste. Het kan je vriendschappen en je gezondheid redden, ergernis schelen en een betere relatie met jezelf schenken.
Mocht je mij op één van deze twee betrappen en ik heb het zelf niet door, wil je me dan even wakker maken?
Vanmorgen lag ik te denken hoe mijn prater/luistergeschiedenis is. Mijn moeder was een gigantische doorprater en ze sprak zoveel dat ik op de wc ging zitten lezen met tot gevolg dat ik nog tot mijn veertigste elke wc van elke boekwinkel in Amsterdam heb bezocht. Boek=WC moet mijn systeem hebben gedacht. Mijn vader had zo z'n trucjes en zei op gepaste tijden: "Tssss, o ja?, goh..." al had ie het verhaal al duizend maal gehoord. Vroeg hem ooit of hij er niet gek van werd en hij zei: "Ach, ik ben immuun geworden..."
Op mijn zestiende bezocht ik elke week een maatschappelijk werkster om over mijn problemen te praten. Ze gaapte veelvuldig wat me zeer onzeker maakte. Kan me herinneren dat ik ooit de moed had te vragen of ik haar verveelde. Ze was gewoon moe en had de hele dag al naar verhalen geluisterd.
Als vriendin is dat een totaal ander iets. Je kunt nu eenmaal je vrienden niet ongevraagd coachen. Ik hou ervan te vertellen en ik kan me herinneren dat een vriendin me toesnauwde: "Jij vertelt alleen maar anekdotes". Ik schrok verschrikkelijk en heb haar niet verder gevraagd wat ze bedoelde. Het verhalen vertellen zat me toen al in het bloed al schreef ik ze nog niet op. Dat kwam veel later. Ik was altijd al verbaasd over de bijzonderheden in mijn leven en die vertelde ik graag. Het kwam niet zo bij me op om over gevoelens te praten. Wel over anderen en anderen vertelden mij ook over anderen. Het is opvallend hoeveel we over anderen praten. Wil natuurlijk niet generaliseren en ik bedoel natuurlijk niet jou, maar toch... Heel veel gesprekken gaan over gevoelens, veel over anderen en heel veel zijn herhalingen van herhalingen.
Merk dat ik de laatste jaren graag de diepte in wil en met sommigen vrienden gaat dat subiet. Zodra ik binnenkom is de eerste zin een diepe. Daar hou ik van. Vriendin Nicolette kwam voor het eerst bij ons vanwege een woningruil advertentie die één van ons beide had geplaatst. Weet nu niet meer wie... ze kwam binnen, we stelden onszelf aan elkaar voor en binnen twee minuten hadden we het over God en het Universum en daar hebben we het nu na zoveel jaar nog steeds over. Het is de eerste zin en de laatste en we zijn het nooit beu.
Soms luister ik naar iemand die van doorpraten weet, dat ik dan op een gegeven moment in een soort roes zit en eigenlijk weg wil rennen maar vast geplakt zit op mijn stoel. Dan moet ik mezelf los rukken om een eind te maken aan het gesprek. Heb nu geleerd om mensen die veelpraters zijn te zeggen: "Ik heb een half uur voor je en dan krijg je alle aandacht... " Dat werkt prima. Dan weten we beiden wat we te verwachten hebben en gek genoeg kan een verhaal van drie uur ook in een half uur verteld worden omdat je de essentie eerder raakt en de zijpaden uit de weg gaat.
We hebben het allemaal zelf in de hand. Als ik wil stoppen met een gesprek en ik zeg er niets van dan creëer ik de situatie zelf. Als ik zie dat iemand wegdraait met de ogen terwijl ik zit te praten vraag ik of ik nog door zal gaan of zal stoppen. Het is niet fijn om te praten met iemand die er eigenlijk genoeg van heeft. Dus openheid en duidelijkheid is heel prettig voor beiden.
Dan is er nog de conversatie in onszelf. Soms kunnen we in onszelf praten over dingen die we duizenden malen herhalen. Als het fijn is dan gaan we daar lekker mee door. Zodra het ergernis en irritatie oplevert, heb ik geleerd te stoppen en een ander onderwerp te kiezen. Dat is heerlijk waardoor ik dol ben op gesprekken met mezelf. Dat is één van de mooiste dingen die ik ooit geleerd heb. Hoop dat ik jullie niet heb verveeld met deze bedenksels maar je hoeft dit stukje natuurlijk helemaal niet te lezen. Daar ben je totaal vrij in.
Kortom, als je merkt dat je gasten wel erg lang op de wc blijven is het tijd om toch eens na te vragen waarom.
vrijdag 22 december 2023
Naakte voeten
Nu we het toch over naakt zijn hebben komt er van alles in me op. Mijn ouders zagen elkaar nooit naakt. Dat ik er ooit ben gekomen is een wonder. Als mijn vader zich in de keuken stond te wassen, we hadden geen douche, en mijn moeder kwam plots de keuken binnen hoorde ik een enorme kreet en dan schoot ma de kamer weer in met een rood hoofd. Andersom ook... dan hoorde ik ma een gil gillen en hup pa keerde zich snel om. Ze heeft het me ooit verteld: "Mar, we hebben elkaar nooit naakt gezien." Ik was nog jong en wilde niets weten... nu had ik effe doorgevraagd. Hoe dan? Waarom dan?
zaterdag 16 december 2023
Jomanda en de energie van mijn moeder.
Twee keer was ik in Tiel bij Jomanda. Eén keer met een collega die amper kon lopen, moest haar bijna voortslepen. Ze werd meteen uitgenodigd op een tafel te komen liggen. Ze geloofde er niet in, ze keek op haar horloge terwijl ze daar lag. Jomanda vroeg of ze iets voelde, nee voelde niets. Jomanda zei dat ze wel iets moest voelen want er waren witte figuren met haar bezig. Op de terugweg hebben we nog een eind gewandeld, geen centje pijn meer. Toch wilde ze er niet over praten. "Dat is toch een wonder!" zei ik maar ze reageerde er amper op.
De tweede keer was ik met mijn ouders. Mijn moeder vond Jomanda geweldig maar ze keek raar op van de mensen die op de grond kronkelden. Opeens komt een vrouw als een slang over de grond naar haar toe gekropen en greep mijn moeders enkel vast. Ma schrok zich bijna dood en wilde haar wegschoppen. Een vrouw kwam naar mijn moeder toe: "Mevrouw, laat haar maar, dat heeft ze nodig." Ma zat wel twee uur met die vrouw aan haar been gekluisterd. We kregen de slappe lach. Toen het klaar was en de vrouw weer ging staan bedankte ze mijn moeder. Later zei ma: "Ik heb die vrouw zo geholpen met mijn energie."
zaterdag 9 december 2023
Jubileumverhaal 30 jaar.
Zou eigenlijk een feest moeten geven maar dat is me nu teveel gedoe. Ben net een jaar gepensioneerd maar werk nog af en toe met heel veel plezier. Precies 30 jaar geleden, januari 1993, durfde ik de stoute schoenen aan te doen en begon te acquireren. Eerst aarzelend want 'zaken doen' was bijna vies in mijn jeugd. "Ze gaan over lijken" zei mijn moeder en nu begon ik zelf. De postbank belde of ik langs wilde komen. Had een foldertje gestuurd en dat vond ie zo schattig onbeholpen dat ie me wel eens wilde zien. Het viel op tussen de professionele folders. Ik mocht drie mensen coachen en als dat goed ging kreeg ik meer opdrachten. Ze waren enthousiast hoewel ze wel aanmerkingen hadden over mijn schoenen en mijn fiets maar die waren zo vervangen dus ik kon door.
vrijdag 8 december 2023
Tijdreis
Ik liep in de Pijp in Amsterdam en merkte ineens dat alles anders was. Hetzelfde maar toch anders. Alles zag er wat ouder, verwaarloosder uit en zag winkeltjes die volgens mij niet meer bestaan. Het Sarphatipark stond vol met machines en werd gerenoveerd... de toko waar ik wel eens vegetarische roti koop op de Ceintuurbaan was weg. Ik liep de markt over en er hing een sfeer van vroeger. 'Het lijkt wel of ik terug ben in de tijd'. Ik liep naar de krantenwinkel in de van der Helststraat. Die was er nog en keek op één van de kranten naar de datum. 1975 stond er. 'Verhip, ik ben terug in de tijd! Dat betekent dat ik kan tijdreizen!' Weg alle ketens van cafés, drukke terrassen en mobieltjes, een enkele bekende tent was er nog.
donderdag 7 december 2023
Miesmacher
woensdag 6 december 2023
Vierennegentig jaar opgeruimd
Vierennegentig jaar opgeruimd. Ik kwam alle papieren van na hun trouwen tegen. Van reclamefolders tot huurbriefjes. Niets gooiden ze weg want het kon wel eens belangrijk zijn. De papierbak in de buurt liep ervan over.
Mijn vriendin en ik keken in alle zakken en tassen en onder elk meubelstuk, geen geld. Wel blikken vol met oude centen en inderdaad moeders grootste en duurste sieraad: een bloedkoralen ketting met oorhangers en een broche. Ze droeg het nooit omdat ze bang was dat ze het zou verliezen en het was zoveel waard.
Mijn vriendin zag het meteen: glas. Geen enkele waarde dan de emotionele en eerlijk gezegd heb ik die niet bij sieraden. Het aandeel bleek een waardeloos briefje uit 1960 van de woningbouwvereniging De Dageraad. Het gaf mijn moeder een rijk en geruststellend gevoel een aandeel te hebben voor later.
Het waren twee dozen. Eén doos met alle brieven die ik ze ooit had gestuurd. Uit de tijd dat ik op mijn negentiende in Londen woonde. En toen ik me al schrijvend groot hield terwijl ik in een kibboets in Israël
werkte. Ik schreef prachtige brieven naar huis over hoe boeiend mijn leven was, terwijl ik elke avond huilend van heimwee in mijn bed lag te luisteren naar ”time in a bottle” van Jim Croce. Ook vond ik brieven van mijn grootouders van beide kanten. Die van mijn vader heb ik nooit gekend. De eerste twee dagen heb ik zitten lezen. Wat een rijkdom…
Het meest bijzondere was een lijstje waarin een briefkaart van mijn opa uit Westerbork en achter die ansicht zaten meer ansichtkaarten verstopt. Hij had die uit de trein gegooid en iemand had het naar mijn moeder in Amsterdam gestuurd. Smeekbeden om ze niet te vergeten. Bedankjes voor voedselpakketjes: ”Dank voor de heerlijke broodjes, jammer dat de koek beschimmeld was” en zelfs keurige adreswijzigingen: ”Verhuisd van de Runstraat in Amsterdam naar Westerbork, barak 55.”
Samen met mijn tante doken we in de dozen om alles samen te lezen van de familie die nooit terug kwam. Voor haar iets tastbaars van haar vader die ze nooit heeft gekend.
dinsdag 5 december 2023
Duurzaamheid, we zijn er zelf bij!
Dit artikel werd een paar jaar geleden in de FD geplaatst.